David Lewis w swojej książce „Jak wychować zdolne dziecko” wyraził pogląd, że „dziecko rodzi się wszechstronnie uzdolnione, z pełną możliwością rozwoju we wszystkich kierunkach, potencjalną wybitną inteligencją i zadatkami na rozwijanie wielkiej twórczości oraz dużym talentem społecznym. Trzeba stworzyć mu możliwości ich maksymalnego rozwoju”. Skierował też do rodziców apel: „Mam nadzieję, iż podzielacie moją wiarę w ogromną obietnicę, jaką przynoszą ze sobą na świat najmłodsi oraz że zechcecie odegrać swoją rolę w zapewnieniu im pełnej samorealizacji”.

Chciałabym, by apel ten wybrzmiewał w głowach wszystkich, którzy planowo, systematycznie i z odpowiedzialnością wspierają rozwój dzieci. Nie tylko rodziców, ale też nauczycieli, terapeutów, wychowawców, babć, dziadków, którzy często wspierają rodziców w procesie wychowania dzieci.

Dziś jednak chcę skierować swoje refleksje do nauczycieli – zwłaszcza tych, którzy pracują z dziećmi w pierwszych latach życia. Danuta Waloszek analizując dane naukowe przywołuje różne stanowiska badaczy podając, iż między innymi „G. Vuco twierdzi, że wszystko co najważniejsze dla życia człowieka zdarza się do 6 roku życia. E. Erikson dowodzi, że jeszcze wcześniej, bo do 5 roku życia, a J. Bowlby dokumentuje, że dla równowagi emocjonalno-uczuciowej, zaufania do siebie i świata krytyczne są dwa pierwsze lata życia. L.S. Wygotski i w ślad za nim psycholingwisci wskazują na krytyczność okresu między 2 i 3 rokiem życia dla gramatyzacji. Najnowsze badania nad uczeniem się języka przez człowieka wskazują na ważność okresu między 2 a 8 rokiem życia (także języka obcego). Potencjał dzieciństwa jest ogromny, dzieci zaskakują tym, ja się uczą, czego się uczą i jak szybko to robią. Wykorzystanie tego potencjału służyć może dobrej jakości przyszłości indywidualnej i społecznej (Pytania o edukację, red. D. Waloszek, Zielona Góra 2003, s. 45).

Drodzy nauczyciele otrzymujemy pod nasze skrzydła dzieci w istotnym rozwojowo okresie życia. Mamy kompetencje i narzędzia, by dać optymalne wsparcie dziecku i pomóc odnaleźć się w tym rodzicom dzieci. Warto pamiętać, że nie wszyscy rodzice mają wiedzę i umiejętności niezbędne do tego, by prawidłowo oceniać poziom kompetencji dziecka, czy podejmować działania, które będą trafne i adekwatne do indywidualnych potrzeb poszczególnych dzieci. To właśnie nauczyciele – zwłaszcza nauczyciele przedszkoli – powinni być pierwszą profesjonalnie przygotowaną do pracy grupą zawodową, która obok indywidualnego wsparcia okazywanego dziecku będą też pomagali rodzicom lepiej zrozumieć zachodzące procesy, by ich działania w połączeniu z działaniami nauczycieli służyły jak najpełniejszemu wsparciu potencjału dziecka.

• Szanowni nauczyciele, by mogli Państwo robić to możliwie najlepiej należy:
• prowadzić staranną obserwację dziecka, diagnozować jego możliwości i potencjalne zdolności;
• stale aktualizować własną wiedzę z zakresu psychologii rozwoju, psychologii uczenia się oraz z pedagogiki;
• rozwijać własny warsztat metodyczny, by móc różnicować sposoby „docierania” do dzieci, zachęcania, inspirowania ich do aktywności;
• zgłębiać zagadnienia dotyczące motywowania do aktywności;
• poznać sposoby przekazywania informacji zwrotnej, zagadnienia oceniania kształtującego i in.

Mamy przez sobą ogromne wyzwanie –znaleźć własną drogę, która zawiedzie nas do celu jakim jest rozwój dzieci zgodnie z ich możliwościami i zainteresowaniami, wydobywanie ich potencjału, dbanie o to, by nie marnować talentów, które dziecko ma w sobie.

Życzę Państwu uważności i wrażliwości na dziecko oraz satysfakcji z każdego, nawet najmniejszego, postępu dziecka.