Edukacja definiowana w najbardziej ogólny sposób to wspieranie dziecka w rozwoju (por. D. Waloszek). Siłą tej definicji jest fakt, że wskazuje ona na kwintesencję tego procesu i obejmuje szereg oddziaływań skierowanych na uczącego się / rozwijającego się człowieka.
Continue reading „Słów kilka o wspieraniu dziecka w rozwoju”
Żyjemy w dobie nieustannie podsycanej rywalizacji, obecnego wokół nas współzawodnictwa, pogoni za sukcesem. Coraz silniej doświadczamy równocześnie potrzeby współpracy, porozumienia, spokoju w działaniu i możliwości zgodnej, pełnej zaufania pracy w zespole. Ken Robinson w swojej książce Kreatywne szkoły. Oddolna rewolucja, która zmienia edukację (Kraków 2015, Wyd. Element) wskazuje, że w edukacji jest miejsce na rywalizację, współzawodnictwo, tak jak w innych dziedzinach życia, ale podkreśla też, że edukacja, a przez nią człowiek, rozkwita w środowisku partnerstwa i współpracy. Continue reading „Współpraca zamiast rywalizacji”
W ciągu życia spotykamy wielu nauczycieli. Oceniamy ich bardzo różnie, w zależności od tego, jaki wpływ wywarli oni na nasze życie, losy edukacyjne, naszą samoocenę czy poczucie własnej wartości. Może zmotywowali nas do działania, do coraz większych wysiłków na rzecz własnego rozwoju, a może wręcz przeciwnie – zniechęcili do nauki określonego przedmiotu, bądź wobec edukacji generalnie, podcinali nam skrzydła nie wierząc, że stać nas na sukces.
Swego czasu często podczas wykładów i szkoleń zwykłam przytaczać cytaty z niezwykle inspirującej książki Naukowiec w kołysce. Czego o umyśle uczą nas małe dzieci, autorstwa A. Gopnik, A. N. Meltzoff i P.K. Kuhl (Poznań 2004, Media Rodzina):
W dobie rywalizacji i „wyścigu szczurów” priorytetem współczesnych czasów, jako swoiste antidotum na rosnącą presję i rozbudowane wymagania, powinna stać się edukacja skoncentrowana na uczeniu współpracy, budowaniu więzi, podmiotowej komunikacji, w której uczymy się wyrażać swoje zdanie, ale też słuchać zdania innych. Tych cennych umiejętności możemy i powinniśmy uczyć się już w dzieciństwie, powstaje jednak pytanie, czy w sformalizowanej edukacji jest przestrzeń ku temu i czy przedmiotowo narzucane wzorce i schematy działania dają ku temu sposobność?
Continue reading „Kilka słów o partycypacji dzieci w procesie edukacji”
Napisano już wiele książek i artykułów na temat znaczenia edukacji i tego, jakie są jej cele, na czym mają się koncentrować nauczyciele, kogo mają wychować, wyedukować. Ścierają się wizje, teorie, podejścia…, dyskutuje się nad ideałem obywatela, jego kompetencjami, cechami, których rozwój warto wspierać, gdy chcemy, by skutecznie odnalazł się w obecnej, złożonej, coraz bardziej skomplikowanej rzeczywistości, by mógł odnieść zamierzony sukces, bez względu na to, jak subiektywnie będzie go definiował.
Continue reading „Samodzielny człowiek – celem edukacji (?)”
Nauczyciele – dobrze wykształceni, stale podnoszący swoje kwalifikacje, doskonalący się zawodowo – to grupa społeczna, która ma wszelkie kompetencje ku temu, by stać się liderami w swoich środowiskach. Współczesna szkoła pilnie potrzebuje liderów, którzy będą impulsem dla rozwoju uczniów, innych nauczycieli, wsparciem dla rodziny i dla środowiska lokalnego – ale to wcale nie jest takie proste! I niestety nie wszystkim się uda. Continue reading „Szkoła potrzebuje liderów”
Rzeczywistość edukacyjna to stały pośpiech, rosnące wymagania wobec uczniów i nauczycieli, ujednolicone działania dydaktyczne, nazbyt jednostronna komunikacja, w której nadawcą i moderatorem jest nauczyciel. Obserwujemy ciągłe zderzanie się światów nauczycieli, uczniów i rodziców, rosnące poczucie niezrozumienia i braku zaufania.
Obserwuję polską edukacje od lat, dlatego zapytana o to, czego potrzebuje współczesna szkoła, dość szybko mogę stwierdzić, że zmian – unowocześnienia, wprowadzenia w świat nowych technologii i wykorzystania możliwości edukacyjnych, które niosą, odbudowania autorytetu nauczyciela, zwrócenia uwagi na relacje i atmosferę w grupie, a także dostosowania do zmian, jakie są udziałem współczesnych młodych ludzi. Continue reading „Czego potrzebuje współczesna szkoła?”