Pojęcie kreatywność  bywa błędnie utożsamiane z pojęciem twórczości i definiowane jedynie jako proces generowania nowych, wartościowych pomysłów. W literaturze naukowej odnajdujemy mnóstwo różnych definicji tego pojęcia, a wśród nich warto zauważyć zwłaszcza te, które wskazują, że kreatywność jest cechą, potencjałem większości ludzi, jest źródłem licznych osiągnięć.

Krzysztof J. Schmidt podkreśla, że twórczość to działalność przynosząca wytwory (np. dzieło sztuki, wynalazki), zaś kreatywność to osobowy wymiar twórczości, synteza cech poznawczych, emocjonalnych i motywacyjnych oraz zdolności praktycznych jednostki. Mówiąc krótko – kreatywny jest człowiek, a nie wytwór jego twórczości.

Do kluczowych umiejętności i cech, które sprzyjają rozwojowi kreatywności należą między innymi: otwartość, dociekliwość, wrażliwość, nonkonformizm, wysoka motywacja wewnętrzna, odwaga, pozytywny stosunek do siebie, poczucie własnej wartości, odpowiedzialność, dojrzałość emocjonalna, plastyczność, szerokie zainteresowania i inne.

Człowiek kreatywny, jak zauważa M. Nollke, potrafi dostrzegać i nazywać problemy, umie badać nowe  możliwości i wychodzić poza schematy myślowe. Jest też elastyczny, otwarty w myśleniu, oryginalny, nie zadowala się pierwszym możliwym rozwiązaniem, ma przy tym dużo energii i wykazuje się odpornością na stres.

Kreatywny potencjał każdego człowieka może być rozwijany, stymulowany, trenowany. Stanowi to wyzwanie XXI wieku, gdy wskazane powyżej cechy i kompetencje są szczególnie cenione i poszukiwane. Oczekiwalibyśmy, by kreatywność rozwijana była w toku edukacji, ale możemy też sporo zrobić w domu, by stymulować rozwój dziecka w tym kierunku.

Jak rozwijać kreatywność dziecka? – kilka pomysłów

Baw się z dzieckiem w skojarzenia

To dobra zabawa do wykorzystania w domu i na przykład w podróży. Zaczynamy od jednego słowa, do którego kolejna osoba musi dodać swoje skojarzenie, do którego z kolei następne dodaje kolejna osoba. Na przykład: złoto – korona – król – władza – rozkaz – itd. Zabawa może trwać tak długo póki są pomysły, a skojarzenia są oryginalne i nie powtarzają się.

Twórzcie historyjki

W sklepach z grami dostępne są kostki do tworzenia historii, na których zamiast kropek są obrazki. Pierwsza osoba rzuca kostką i zaczyna tworzyć historię, urywa ją, a ciąg dalszy układa kolejna osoba rzucając kostką i wplatając wyrzucony obrazek w powstającą historię.

Wersja bez kostek: Przygotuj ok. 20 różnych prostych obrazków przedstawiających osoby, rzeczy, miejsca. Losujemy kolejno obrazek i układamy z nim historyjkę, w którą kolejne osoby wplatają kolejne obrazki.

Kalambury (rysowane, pokazywane)

Znana wszystkim zabawa, która oprócz ogromnej dawki humoru uruchamia pokłady naszej kreatywności. Na kartkach przygotowujemy hasła, które są losowane przez uczestników. Muszą oni narysować lub pokazać gestami, ciałem dane hasło. Musi to jednak zrobić tak dobrze, by uczestnicy mogli je odgadnąć.

Maluj plamami

Na kartce papieru wylewamy kilka kropel tuszu lub rozcieńczonej w wodzie farby. Przy pomocy słomki do napojów rozdmuchujemy plamy w najróżniejszych kierunkach. Kiedy uznamy, że zakończyliśmy pozostawiamy kartki do wyschnięcia, a następnie dorysowujemy coś tak, by plama stała się częścią konkretnej rzeczy, zwierzęcia, osoby itp.

Czytaj dziecku

Im więcej czytamy dzieciom, tym bardziej rozwijamy ich wyobraźnię, zasób słownictwa, inteligencję. Można też z czytania zrobić ćwiczenie. Urwij czytanie bajki w zaskakującym momencie i wyobraźcie sobie, jak mogła się ta bajka skończyć, a może znajdziecie kilka możliwych rozwiązań…

Wymyśl jak najwięcej zastosowań dla…

Ćwiczenie polegające na generowaniu mnóstwa zastosowań (nawet niezwykłych) dla zupełnie zwykłych przedmiotów. Na przykład jakie zastosowanie może mieć chochla?

Bawcie się klockami

Klocki ćwiczą wyobraźnię przestrzenną, pozwalają też rozwijać kreatywność. Projektujcie własne budowle, maszyny, roboty. Nie korzystajcie z klocków tylko zgodnie z instrukcją, ale pozwólcie też sobie łamać schematy i tworzyć własne projekty.

Rysujcie, malujcie, lepcie, projektujcie

Możecie wspólnie zrobić dekoracje do pokoju, projekty plakatów, kartek świątecznych, namalować obrazy, zaprojektować i uszyć spódnicę lub napis na poduszkę itp.

To tylko kilka przykładów, zapewne można podać ich znacznie więcej, ale celem tego wpisu było pokazanie, jak prostych sposobów możemy użyć, by wspierać rozwój dziecka w zakresie kreatywności. Bawmy się i łączmy przyjemne z pożyteczny. Udanej zabawy!