Dziś krótko, dość gorzko. 22 lipca przypada rocznica urodzin Janusza Korczaka, wielkiego człowieka, pedagoga, który jak mało kto potrafił urzeczywistniać ideę szacunku w relacjach z dziećmi. Uczył szacunku – szanując, dialogu – rozmawiając, wrażliwości – będąc uważnym i skoncentrowanym na innych. Dziś tak bardzo aktualnie brzmi przesłanie jego filozofii, które przybliżył w swoich pracach, między innymi w wydanej pod znamiennym tytułem „Prawo dziecka do szacunku”. Popatrzmy jednak na nie szerzej i powiedzmy – Prawo człowieka do szacunku, bo przecież sam Janusz Korczak była zdania – „Nie ma dzieci – są ludzie…”.

Żyjemy w dziwnym momencie historii – na tyle blisko czasu wojen, że jeszcze żyją w naszych rodzinach ludzie, którzy przeżyli to piekło i na tyle daleko, by zdążyć zbudować poczucie bezpieczeństwa i o wojnie myśleć jedynie jak o fakcie historycznym. Choć słyszymy jeszcze hasło – Nigdy więcej wojny! Choć wiemy, do czego doprowadziła nietolerancja, nacjonalizm, poczucie wyższości czy brak hamulców moralnych i szacunku do drugiego człowieka, to obserwujemy jakżeż wyraźnie niepokojące zmiany w postawach społecznych.

Jeszcze nie tak dawno hasło – TOLERANCJA – było ważnym zagadnieniem poruszanym na różnych szczeblach edukacji – a teraz niepostrzeżenie zamieniło się w hasło kontrowersyjne, rodzące agresję, nienawiść.

Jeszcze nie tak dawno mówiliśmy o DEMOKRATYZACJI edukacji, osobiście badałam to zjawisko, o możliwości zmiany edukacji w kierunku dialogu czy współdecydowania, a nie wiadomo kiedy hasło demokracja w edukacji stało się niewygodne, sprawiające kłopot, „kłujące”.

Jeszcze nie tak dawno uczyliśmy, że każdy człowiek zasługuje na SZACUNEK, ma prawo być inny, może być sobą, żyć w zgodzie z systemem własnych wartości i przekonań, nie spostrzegliśmy nawet kiedy na szacunek zasługują tylko „wybrani”, a całą resztą można pomiatać.

Zapytam tylko:

Kto dał nam prawo oceniać innych?

Kto dał nam prawo szacować to, czyj światopogląd jest lepszy?

Kto dał nam prawo narzucać innym jeden słuszny model życia, czy światopogląd?

Nie musimy się zgadzać! Nie musimy podzielać jednego systemu wartości! Nie musimy żyć według jednego modelu! Ale jestem przekonana, że MUSIMY się SZANOWAĆ – tylko w ten sposób utrzymamy nasze człowieczeństwo.